Sessizleşen Ormanlarımız
Tropik bir ormanda güneş doğuyor. Doğa korumacılar, çeşitli girişimlerde bulunarak el değmemiş ağaçları, motorlu testerelerin kıyımından kurtarmayı başarmışlar. Ama ormanda bir şeyler eksik… Normalde ormanlarda şafak vakti, muhteşem bir ses senfonisi vardır. Ancak buraya sadece sessizlik hâkim. Ne maymunların çığlıkları, ne kuş cıvıltıları. Çünkü hayvanlar çekip gitmiş…
Bu sessiz şafak, 2030 yılına kadar dünyanın hemen hemen her yerinde yaşanıyor olacak. Bugün bile böyle “boş” ormanlar Laos’tan Zaire’ye kadar birçok ülkede oluşmaya başladı. Nedeni basit: insanlar hayvanları öldürüyorlar. Yenilebilecek ya da satılabilecek herhangi bir şeye zarar vermekten çekinmiyorlar. Vahşi doğayı inceleyen biyologlar zararı hesaplamaya başladılar. Tahmini rakamlara göre her yıl Brezilya Amazonu’nda 24 milyon hayvan öldürülüyor. Sadece Batı Afrika’nın Korup Milli Parkı’ndan her yıl 275 bin kilogram vahşi hayvan eti alınıp satılıyor. Hayvan türlerinin dörtte birinin tükenmesinin tek nedeni avcılık… “Doğal ortamın yitirilmesini durdurmak için çok şey yaptık. Ama olmadı. Bu amansız sömürüyü önceden göremedik” diyor Doğal Yaşamı Koruma Derneği’nden Alan Robertson.
Nüfusun artması, ağaçlandırmanın azalması ve hava kirliliği de doğal yaşamı korumak için girişilen çabaları engelliyor. Bu yok oluşun ardında yatan başka bir neden de ormanlarda yaşayan kabilelerin modernleşme eğiliminde olmaları. Çiftçilerin vahşi ortamlara akın etmesi, ücra bölgelere ulaşımın mümkün hale getirilmesi ve doğal ilaç ticaretinin yükselişi de diğer faktörleri oluşturuyor. Biyolog John W. Terberg, ormanların eski hale getirilmesinin tek yolu olduğunu ifade ediyor: insan elini ve ayağını ormandan çekmek.
Avlanmanın sonuçları sadece hayvan türlerinin yok edilmesiyle de kalmıyor. Tohumlar yayılamadığı için birçok ağaç türü de yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Hindistan’ın bazı bölgelerinde kaplanlar, avlamaları gereken kuşları bulamıyorlar. Çünkü onların besleneceği kuşlar insanlar tarafından avlanıyor. John Robinson “Ağaçlara dört elle sarılmış olabiliriz, ama bu arada ormandaki düzeni sağlayan hayvanları kaybediyoruz” diyor.
Harekete geçmiş olan bazı organizasyonlar ve hükümetler bulunduğundan, konuyla ilgili umut verici haberler de var. Örneğin WCS’nin yaptığı araştırma sonucunda Malezya’nın en büyük eyaleti olan Sarawak’ta doğal yaşama dayalı ticaretin yasaklanması, avlanmanın belli koşullara bağlanması gibi bir dizi önlemler alınmış durumda. Uzmanlar, iyimser olmak gerektiğini vurguluyorlar, aksi takdirde pes etmekten başka çare olmadığı düşünülüyor.
